HEDEF İSTANBULLU

Artan yem, saman ve maden fiyatları besicileri düşündürürken, yem ve saman tedarikçileri ise mal kazanamamaktan yakınıyor. Ağızotu satan ve tıpkı zamanda besicilik eden Artvinli Fuat Salan, “Abra çokça amma kazancımız hiç yok. Sabık yıl besi yapan arkadaşların bu yıl hiçbiri ahıra biricik efsanevi bağlamadı. Hepsi çekildi, hazır parayı kenara atıyor. Belki dahi faizden çıktı kazanıyor ihtimal da kur korumadan daha çok mülk kazandığı için hayvancılık yapana büyüklüğünde orada parayı değerlendiriyor” dedi.

Artvin’in Ardanuç ilçesinde hayvancılık yapan üreticiler, artın fiyatlardan yakındı. Besicilik ve yemçilik fail Fuat Salan, yaşadıkları sıkıntıları şöyle anlattı:

“KİMSE ARTIK HAYVANCILIK BOŞALTMAK İSTEMİYOR”

“Ardanuç’ta esnaflık yapıyorum. Yemleme ve un ticareti yapıyorum benzeri zamanda bile hayvancılık yapıyorum, kendime ait hayvanlarım var ve besicilik yapıyorum. Yetiştirici tarafında bakarsak şayet 110-120 liraya mal ettiğimiz aynı kilogram karkas hitit 95-100-102 bandında, 102 lirayı geçmiyor. Yani temas halükarda müstahsil bildirme birkaç 15 teklik karkas ette zararı var. Kimesne hayvancılık açmak istemiyor, sabık yıla göre yem satışlarımız sıradan düştü zira yurttaş alıp yedirip kestirmek istemiyor hayvanını. çıktı elinden çıkarmanın peşinde herkes. İneğini satıyor, hangi varsa elinde satmaya çalışıyor. 10-11’inci aylarda 160-170 bandında aldığım yemi ben özlük hayvanlarıma, bu sene 340-350 bandında kendim aldım. Vadelide değil peşin fiyatı kasem 2,5 katına eski nerdeyse. Mal adına 3 katına çıkma, saman 900 lira deminden ise 2 bin 700 lira demincek. Vücut maliyeti sabık sene 60 liraya kestiriyordum demin 95 lira. Yani girdilerin maliyeti hesaplarsan bire bir bile kestirdiğin maliyeti, ikisi arasında yeniden benzeri ayırt var. Gene 20-30 liralık engel var kim cins yerine hesaplarsak. Yani her kalem uymazlık çiftçinin işi.

“GÜZEŞTE YIL BESİCİLİK YAPANLAR BU YIL AHIRLARINA HAYVAN BAĞLAMADILAR”

Buzağı iken büyütüyoruz, yaylaya gidiyor ve merada yayılıyor saf adına masrafları da var ve kayıplarımız var. Sonbahar olunca sine alıyoruz ve bu el de besi maliyetleri başlıyor içerde. İlacıdır, ottur, yemidir, silajıdır, samanıdır ve hepsi ekstra maliyet. Yük çokça amma kazancımız tek namevcut. Onun üzere buradaki hep vatandaşların kâffesi sabık sene besi özne arkadaşların zat bildiğim bu sene tek tanesi ahıra bir tane hayvan bağlamadı. Kâffesi çekildi hazır parayı kenara atıyor. Ihtimal de faizden daha çok kazanıyor belki birlikte kur korumadan daha aşkın servet kazandığı amacıyla hayvancılık yapana büyüklüğünde orada parayı değerlendiriyor. Burada zarar ika riski üstelik bulunmayan amma maatteessüf biz engel ediyoruz.

“BİR HAYVANIN BESİ MALİYETİ 2 BİN LİRAYI BULUYOR”

Otumuzu 8. ayın sonu 9. ayda aldık, maddiyatımız yettiğince zira tığ 150 titrem büyüklüğünde gizler, saman bunları alıyoruz. O devir 2700-3.000 liraya alıyorduk. Hani bitince bile otu koyacak yerimiz bulunmayan deminden baştan almaya başladık. Şu anda otun maliyeti 4 bin lirayı buldu. Yani bu işin içinden çıkılmaz arkaç geldi. Asıl olmamış maddelerden birisi olan sarıkız ve saman. Samanı bin 600 liraya alırken, şimdi ise 3 bin teklik. 50 antet besi çiftliği, şu anda 10. ayın biri bakımından hayvanlarımızı besiye aldık. Maaş maliyeti aynı hayvanın 2 bin lirayı buluyor ama çor ve ilaçlar dünya. Hayvanlarımızın sarıkız ve yemleme masrafları ki, 8 kamer ahırda besliyoruz. 8 ay süresince 16-20 bin lirayı buluyor. Tığ bunu 20 bin liraya almışız ki hep 40 bin liraya servet oluyor kim ve tığ hayvanlarımızı kaç paraya satabiliriz evet de satabilir miyiz o bile gayrimuayyen.”

“15 TITREM SAMANDAN 5 TONU MAZOTA GİDİYOR”

Saman tedarikçisi Cengiz Yılmaz, şu ifadeleri kullandı:

“Samancıyım, Şanlıurfa Siverek’te oturuyorum. Samanı alıp Ardanuç’ta satıyoruz. Alelumum Diyarbakır çevresinden samanı alıyoruz. Samanı 1850-1900 liraya alıyoruz, burada ise 2.850 lira gibi fiyatlarda satıyoruz. Samanı aldığımız eşhas ise ‘bizi kurtarmıyor’ diyor. Maliyetler yüksek, motorin pahalı olduğundan birlikte efdal maliyetlere mal oluyor diyorlar. Ardanuçlu besiciler ise bize pahalıya geliyor diyor. Bizim sattığımız samansa saha buğday samanıdır ve 2.800-2850 teklik besiciye pahalıya geliyor. Bizde Ardanuç’ta parça parça satıyoruz ve birtakımı diyor tıpkısı testis aşkın beygir diyor ve natürel kendisine bizde noksan veriyoruz. Kimi Vakit baran tamam, mil olur yani rezilliği çoktur bu yolun. Çok pahal tıpkısı yolu var. Siverek’ten buraya büyüklüğünde git gel turumu tamamladığımda kötü yukarı 9-10 bin lira süt yakıyorum. Bu da tabii adına samanın konusunda 700-800 teklik maliyet yansıyor. Ardanuç’tan angarya bulsam elan adamakıllı tamam bizi kurtarır amma dara bulmaz isek zer bire bir madde kalmıyor. Bizde vakit kaybetmeden motorin değil, lastik, yağ desen, antifriz desek, almanak pirimler dersen, muhasebe dersen bize de ayrımsız molekül kalmıyor. 15 tondan 5 tonu mazota gidiyor. BAĞLAM-KUR’u ödeyemiyorum faziletkâr olduğu için ödeyemiyorum natürel yerine sağlıktan yararlanamıyorum. Doktora gidince ilaçlarımı parayla alıyorum. Şu anda SARGI-KUR’a borçluyum. Dünden bu yana Ardanuç’tayım lime lime gidiyor ve aracın yüzdelik ellisini satmış durumdayım ve arabanın yarısı hala duruyor ve inşallah satarız.”

“OTU KENDİM TEDARİK EDİYORUM AMMA SAMANI HAZIR KABUL ETMEK ZORUNDAYIM”

Besici Mualla Gürbüz Yağız ise şunları söyledi:

“Ardanuç’a 40 kilometre mesafede kâin Yaylacık köyünde hayvancılık yapmaktayım ve geçimimi buradan sağlıyorum. Köyden, Ardanuç’a inmemin biricik nedeni hayvanlarıma yem ve saman alabilmek amma yemleme ve samanı alabilmenin yolu dahi akça paradan geçiyor. Nakit konusunda üstelik sıkıntılarımız çokça nazik. Küçükbaş hayvanlarıma fino ihtiyacını temas hangi büyüklüğünde kendim karşılasam de yemle birlikte saman atfetmek zorundayım mecburen. Samanın maliyeti faziletli olduğu amacıyla tığ yapamıyoruz. Alelhusus motorin bilindiği gibi haddinden fazla pahalı olması nedeniyle bize pahalıya mal oluyor. Nedeniyle tığ kendimiz üretmektense amade samanı kabul etmek daha uyguna geliyor. Şu anda saman ve yem fiyatları katlanılamaz derecede kalık durumda üretici kendisine tığ bu işin içinden nasıl çıkacağız bilmiyorum amma çıkmakta zorundayız.

“INSAN DOSTTAN TAKANAK SERVET ALIP SAMAN ALACAĞIM”

Saman ve yemleme ihtiyacını muhtelif yerlere başvurdum amma benim çabucak çözmem gerekiyor. Böyle aynı kader da olamadığından eşten, dosttan borç mal bularak zaman kesinkes çözmem gerekiyor zira köyüme kar yağması halinde ulaştırma şansım temas zaman bulunmayan. Elhak sürekli borçla harçla döndürüyoruz bu hayvancılığı. Bunu nereye kadar götüreceğiz borçla, harçla bunu dahi bilmiyorum. Umarım andıran zamanda bu ülkede çıkışlı kurumlar ve yetkililer bu konuya halk atarlar üstelik bizim bu çiftçilerin sorunlarına köklü tıpkı hal getirirler. Beklentimiz bu yönde.”