Hasan Dağı’nın depreme etkisi ve volkanik hareketliliği yargılama izleniyor
Hasan Dağı yer bilimsel ve fiziksel sensörlerle takip ediliyor
AKSARAY – Aksaray ve Niğde yer sınırında saha alan volkanik Hasan Dağı’nın mağma tabakası hareketliliği ve bölgede meydana mevrut depremlere etkisinin olup olmadığı fiziki ve yer bilimsel sensörlerle izleniyor. Hasan Dağı’ndan güzeşte Tuz Gölü kırık hattının izlenmesi 24 saat çevrimiçi entelekt yerine izleniyor.
Volkanik zehir olan Hasan Dağı’nın mağma tabakası hareketliliği ve Hasan Dağı’ndan geçen Sodyum Klorür Gölü fay hattının depremlere etkisinin ölçülmesi üzere oluşturulan “Hasan Dağı Volkanizmasının Tektonik ve Volkanik Açıdan Jeodezik ve Fiziksel Sensörler ile İzlenmesi” projesi 10 Meyan 2022 tarihi itibariyle başladı. TÜBİTAK destekli projenin yürütücülüğünü Aksaray Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Harita Mühendisliği Kürsü Başkanı Prof. Dr. Hacı Misyon Yılmayan başkanlığında gerçekleştirilirken, Hasan Dağı bölgesinde 3 farklı noktaya kurulan GPS noktaları ile izlemelere başlandı. 24 saat geceli gündüzlü olarak çevrimiçi ve enstantane takdir yapılabilen sistemle yer bilimsel ve fiziksel sersörlerle izleme yapılıyor.
Konuyla ilişkin bilgiler veren ASÜ Mühendislik Fakültesi Harita Mühendisliği Kürsü Başkanı Prof. Dr. Hacı Amaç Yılmaz, Hasan Dağı’nın Dünya Volkanizler Birliği eliyle volkanik olduğu sonucuna varıldığını hatırlatarak, “Ülkemizde gâh yerlerde bile var zaten. Tektonik hareketliliğin olup olmadığı açısından araştırmalar yapılacak. Tığ TÜBİTAK ile sarsıntı rüçhan benzeri proje çerçevesinde Hasan Dağı’nı merkez aldık. Hasan Dağı volkanizmasını tektonik mi yoksa volkanik mi bu açıdan hem yer bilimsel hem birlikte fiziki sensörlerle bakmak istiyoruz. Proje çerçevesinde yapmamız gereken çalışmalar vardı. Bunlardan birisi 3 çıngı sabit GPS istasyonu. İstasyonun birisi bura Hasan Dağı’nın eteğinde. Tıpkısı tablamız var, GPS’miz var. Tiltmetremiz var içeride. Bir istasyonun bire bir ayrımsız Dikmek köyü bölgesinde Hasan Dağı eteklerinde var. Tıpkı diğeri da Niğde Keçikalesi tarafında var. Projemiz şu; bu 3 GPS noktasından daim enstantane çevrimiçi malumat alacağız 24 saat internet eliyle alacağız. Daha sonra bunu değerlendireceğiz. Tesislerimizi eskimemiş tamamladık. 10 Mesafe itibari ile takdir almaya başladık. Bunun dışında gine buradaki hareketliliği tetkik yerine Hasan Dağı’ndan geçen Tuz Gölü yer sarsıntısı fay hattı 14 çıngı bizim çan noktalarımız var ve oradan birlikte 6 ayda ayrımsız takdir alıyoruz. Amma burada yargılama, her an 24 saat takdir alıyoruz. Bu ölçülerin en son değerlendirilmesinin arkası sıra burada ne soy tebeddülat var ona bakacağız. Yalnız verileri eskimemiş almaya başladık. Neler alacağız? GPS ile 3 çakılı noktadan sonsuz bilim alacağız. Seçkin hangi aynı koordinatlarda oynama var mı ona bakacağız. Tiltmetre dediğimiz aletimiz ile zemindeki mağma tabakasında şişme, kasılma, eğiminde tıpkı başkalık var mı ona bakacağız. Doğal Gaz çıkışlarını ölçeceğiz. Sıcaklıklar ölçülecek. Tüm bu verileri harmanlayıp analiz ederek hangi olduğu göreceğiz. Bu ölçüme illet gerek duyuldu? arada bir biliyorsunuz ılımlı ölçekli depremler meydana geliyor. en üst 2020’bile Niğde Içbükey civarında bire bir hareket meydana gelmişti. Acep bu depremlere bu Hasan Dağı’nın volkanik evet üstelik tektonik açıdan benzeri etkisi var mı? Bu soru gündeme geldi ve tığ üstelik bunu özlemek istedik. Yani Hasan Dağı’nın depremlerle aynı ilgisi var mı? Hasan Dağı Milattan Önceki 6 binli yıllarda aynı canlı ergin. Onun dışında şu anda anca aynı debi gözükmüyor” dedi.
