Tayvan Savunma Bakanı Chiu Kuo-cheng, Çin’in cenk uçaklarının Cezire’nın “gelgel sahasını” ihlal etmesi halinde “önce atılım” kendisine değerlendirip fiyat vereceklerini söyledi.
Tayvan ajansı CNA’nın haberine bakarak, Çin ile irade ihtilafı içindeki Ada’daki hükümetin savunmadan mesul üyesi Chiu Kuo-cheng, Tayvan Meclisinin “Dışişleri ve Ulusal Defans Komitesi” toplantısında parlamenterlerin sorularını yanıtladı.
Çin ordusuna ilişik cidal uçakları ve gemilerin sonuç günlerde, Tayvan Boğazı’nda tarafların sorumluluk alanlarını sınırladığı varsayılan hava ve deniz hattını ihlal ettiği uçuşları ve durum faaliyetlerini artırmasına dair soruya cevap veren Chiu, “İlk saldırıyı onlar yapmadığı sürece, yani ayrımsız top evet de füze ateşlenmediği sürece hücumcu yan biz olmayacağız demiştik fakat uzanım değişti. Ulusal savunma, Tayvan ordusunun al çizgisidir.” dedi.
Chiu, iktidardaki Demokratik İlerici Parti saylav Lo Chih-cheng’in, “Bire Bir Çin çarpışma uçağının ‘Tayvan hava sahasına’ girmesinin ‘evvel atılım’ sayılıp sayılmayacağı” sorusuna “Evet.” yanıtını verdi.
Tayvan Boğazı’ndaki itibari “orta cızık”nin yasalı bir anlaşmayla oluşmadığını, Tayvan ile Çin arasından mestur tıpkı kabul olduğunu hatırlatan Chiu, Pekin’in ihlalleri nedeniyle bu mutabakatın bozulduğunu, önceki duruma dönmenin edisyon göründüğünü belirtti.
Chiu, “Karar şey, Tayvan ordusunun ‘mutedil çizgi’nin doğusunda ‘karakol sahaları’ ve ‘eğitim sahaları’ adına belirlediği bölgeler. Buradan dümbelek çekilmemiz söz konusu değil.” ifadesini kullandı.
Çin’e ilişkin 33 uçak ve 4 gemi Ada çevresinde görüldü
Öte yandan Tayvan Savunma Bakanlığı, aktarılma içinde Cezire çevresinde Çin’e ilişik 33 kavga uçağı ve 4 cenk gemisinin görüldüğünü bildirdi.
Bakanlıktan yapılan açıklamaya bakarak, uçaklardan 9’unun Tayvan Boğazı’ndaki itibari hattın doğusuna ve Tayvan’ın “Gelgel Defans Tanımlama Bölgesi (ADIZ)” ilan ettiği içtima güneybatısına uçtu. 4 J-11 ve 4 J-16 cenk uçağı ile tıpkısı Y-8ASW denizaltısavar tayyare “itidalli çizgi”yi geçti.
Cezire çevresinde belirleme edilen 28 savaş uçağı, 3 dron ve 5 geminin, elektronik izlem vasıtaları, karakol uçakları, gemiler ve saha füze sistemleriyle izlendiği kaydedildi.
Çin’in, BENDE Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin ağustos başındaki ziyaretinin peşi sıra Tayvan çevresindeki askeri devriye faaliyetlerini ve Tayvan Boğazı’nı ayıran itibari “itidalli çizgi”yi geçtiği uçuşları artırdığı gözleniyor.
Pelosi’nin ziyareti
Pelosi, Çin ile emir ihtilafı içindeki Cezire’yı 25 yıl aradan sonradan konuşma eden önceki ESIR Temsilciler Meclisi Başkanı olmuştu. Konuşma, Ada’yı topraklarının parçası yerine gören Çin’in tepkisini çekmişti.
Çin ordusu, ziyaretin peşi sıra Cezire çevresinde askeri tatbikatlar başlatmış, 7 çevrim süren tatbikatlar Ada’nın çevresinde fiili abluka oluşturmuştu. Asıl silah ve mühimmatın kullanıldığı tatbikatlar sırasında Çin temel karasından ateşlenen güdülebilen füzeler, Tayvan yakınlarındaki sulara düşmüştü.
Kalabalık sözcüsü, 10 Ağustos’ta tatbikatların tamamlandığını duyurmuş ancak Tayvan Boğazı’ndaki askeri karakol faaliyetinin bitmeme edeceğini bildirmişti.
Pekin, “bir tane Çin ilkesini” vurgulayarak Tayvan’ın dünya ülkeleriyle mutlak diplomatik ilişkiler kurmasına, Birleşmiş Milletlerde ve diğer arsıulusal kuruluşlarda baziçe edilmesine cebin çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilişkileri kesmesini yiyecek koşuyor.
Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın peşi sıra Kampana Kayşek liderliğindeki Çin Ulusçu Partisi (Koumintag) güçleri ile Mao Zıdong önderliğindeki Çin Kızıl Partisi (ÇKP) güçleri arasında yaşanan iç savaşta galip gelen Komünistler, 1 Ilk Teşrin 1949’de Çin El Cumhuriyeti’nin kuruluşunu zar etmişti.
İç savaşı kaybeden Koumintag üyeleri ise Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’dahi bitmeme ettiğini ileri sürerek burada geçici hükümet kurmuştu.
Çin Halk Cumhuriyeti’nin zat topraklarının parçası olduğunu savunduğu Tayvan, 1949’dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin temel karası ile Tayvan arasındaki firkat bibi sürüyor.
